Η πρώτη εβδομάδα του Ιουνίου έκλεισε και τυπικά απομένουν λίγες μέρες για να ολοκληρωθεί η διαδικασία υποβολής των φορολογικών δηλώσεων, με την προθεσμία υποβολής να είναι έως τις 2 Ιουλίου. Ωστόσο, ο ρυθμός υποβολής των δηλώσεων φαίνεται ότι παραμένει σε χαμηλά επίπεδα, αφού, σύμφωνα με την ενημέρωση που έχουμε μέχρι σήμερα, περίπου 1,7 εκατομμύρια δηλώσεις έχουν υποβληθεί από τα 6,3 εκατομμύρια που είναι το σύνολο των φορολογούμενων.

Μέσα στην εβδομάδα που μας πέρασε άνοιξε με αρκετά προβλήματα το έντυπο Α21 για να δοθεί το επίδομα τέκνων του νέου φορέα ΟΠΕΚΑ, ενώ το έντυπο Ν υποβολής φόρου εισοδήματος για τα νομικά πρόσωπα στην πλατφόρμα της ΑΑΔΕ έχει ανοίξει κι αυτό από προχθές, με τα σχετικά προβλήματα όμως να μην απουσιάζουν ούτε εκεί.

Για όλους τους συναδέλφους η ανάγκη της παράτασης θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη, αφού για να υποβληθούν όλες αυτές οι δηλώσεις θα πρέπει να πηγαίνουν όλα «ρολόι» και να υποβάλλονται στο σύστημα της ΑΑΔΕ περίπου 180.000 φορολογικές δηλώσεις ημερησίως. Τον τελευταίο λόγο, όπως και το «ρολόι» όμως, τα έχουν οι αρμόδιοι, οι οποίοι θα αποφασίσουν εάν και πότε θα δοθεί παράταση και πόση θα είναι αυτή. Η πεντάμηνη υποβολή πάντως για άλλη μία χρονιά έμεινε όνειρο απατηλό…

Στο σημερινό μας άρθρο θα ασχοληθούμε συνοπτικά με ένα πολύ μεγάλο κεφάλαιο της φορολογίας εισοδήματος, την ανάλωση κεφαλαίου, η οποία τα τελευταία 8 χρόνια παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στη διαδικασία υποβολής των φορολογικών δηλώσεων. Μετά το 2009 τα πραγματικά εισοδήματα πάρα πολλών φορολογούμενων έχουν μειωθεί σε σημαντικό βαθμό, εν αντιθέσει με τα τεκμαρτά εισοδήματα, όπως αυτά προσδιορίζονται από τους νόμους φορολογίας εισοδήματος – τον Ν.4172/2013 στα άρθρα 31 και 32 και τον παλαιότερο Ν.2238/1994 στα άρθρα 16 και 17 – τα οποία έχουν αυξηθεί και διαμορφώνουν τραγικά φορολογικά αποτελέσματα, ειδικά για τους επαγγελματίες που διατηρούν ατομικές επιχειρήσεις, αλλά και σε όσους τα τεκμαρτά εισοδήματα ξεπερνούν τις 9.500 ευρώ. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα όλο και περισσότεροι φορολογούμενοι να προσπαθούν να βρουν κεφάλαια τα οποία είχαν φορολογηθεί στο παρελθόν και είναι ανεκμετάλλευτα, ώστε με αυτόν τον τρόπο να μπορέσουν να καλύψουν τα τεκμήριά τους και να μην φορολογηθούν παραπάνω.

Πως γίνεται ο προσδιορισμός της Ανάλωσης Κεφαλαίου;

Για να δούμε εάν υπάρχει κεφάλαιο το οποίο μπορούμε να επικαλεστούμε θα πρέπει να δημιουργήσουμε έναν πίνακα στον οποίο συμπληρώνουμε όλα τα εισοδήματα που έχουμε αποκτήσει στο παρελθόν από οποιαδήποτε πηγή και αυξάνουν την περιουσιακή μας κατάσταση, καθώς επίσης και όλες τις δαπάνες απόκτησης των περιουσιακών στοιχείων, αλλά και τις τεκμαρτές, όπως ορίζονταν την κάθε χρονιά στον Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος. Είναι πολύ σημαντικό, λόγω του φαινόμενου της πολυνομίας στη χώρα μας, ο φορολογούμενος να επικαλεστεί τη βοήθεια κάποιου έμπειρου φοροτεχνικού για την ορθή συμπλήρωση του πίνακα ανάλωσης κεφαλαίου, ώστε να έχει τα μέγιστα επιθυμητά αποτελέσματα, διότι έχουν επέλθει πολλές και συνεχόμενες αλλαγές στον τρόπο υπολογισμού τεκμηρίων όλα αυτά τα χρόνια.

Μέχρι ποιο έτος γίνεται η Ανάλωση κεφαλαίου;

Δεν υπάρχει περιορισμός μέχρι πόσα χρόνια πίσω θα πρέπει να πάμε, υπό την προϋπόθεση όμως να υπάρχουν στο αρχείο όλες οι φορολογικές δηλώσεις και τα εκκαθαριστικά τους και τα έτη τα οποία επικαλούμαστε να είναι συνεχόμενα. Επίσης δεν υπάρχει περιορισμός από ποιο έτος πρέπει να ξεκινήσουμε, πάντοτε υπό την ισχύ της προϋπόθεσης ότι τα έτη είναι συνεχόμενα.

Που μπορούμε να βρούμε στοιχεία;

Ο κάθε φορολογούμενος μπορεί να έχει φτιάξει ένα δικό του αρχείο και να φυλάσσει όλες τις φορολογικές δηλώσεις που έχει υποβάλλει από το έτος που ξεκίνησε να φορολογείται. Επιπλέον το σύστημα της ΑΑΔΕ από το οικονομικό έτος 2003 (χρήση 2002) μέχρι και σήμερα παρέχει τη δυνατότητα στον φορολογούμενο και ηλεκτρονικά να έχει πρόσβαση και στη δήλωση και στο εκκαθαριστικό του. Εάν για κάποιο λόγο όμως δεν έχει στοιχεία για κάποια έτη, μπορεί να απευθυνθεί και στην αρμόδια ΔΟΥ ώστε να του χορηγήσει τα αντίγραφα. Βέβαια, μετά τις τελευταίες αποφάσεις περί παραγραφών, είναι πολύ πιθανό το αρχείο αυτό να έχει καταστραφεί, δεδομένου ότι δεν υπάρχει υποχρέωση να φυλάσσεται το αρχείο χρήσεων που έχουν παραγραφεί.

Ποια στοιχεία υπολογίζονται στην Ανάλωση Κεφαλαίου;

Για τον προσδιορισμό του φορολογητέου εισοδήματος λαμβάνονται υπόψιν τα πραγματικά εισοδήματα και τα τεκμαρτά εισοδήματα ή δαπάνες. Βάσει του εισοδήματος που είναι μεγαλύτερο γίνεται και ο προσδιορισμός του φόρου στον φορολογούμενο. Τα πραγματικά εισοδήματα θεωρούνται θετικά στοιχεία και στον πίνακα της ανάλωσης κεφαλαίου αυξάνουν το κεφάλαιο που μπορεί ο φορολογούμενους να επικαλεστεί, ενώ οι δαπάνες, είτε είναι πραγματικές, είτε είναι τεκμαρτές, θεωρούνται αρνητικά στοιχεία και μειώνουν το κεφάλαιο στον πίνακα. Από την αλγεβρική συνάρτηση της αφαίρεσης στο τέλος βρίσκουμε το κεφάλαιο που μπορεί ή όχι να επικαλεστεί ο φορολογούμενος .

Ποιες είναι οι πραγματικές δαπάνες και ποιες οι τεκμαρτές;

Πραγματικές δαπάνες είναι όλες αυτές οι δαπάνες που έκανε ο φορολογούμενος για την απόκτηση περιουσιακών στοιχείων και οι οποίες αναγράφονται στον πίνακα 5 του εντύπου Ε1 της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος π.χ. αγορά ή ανέγερση ακινήτου, αγορά αυτοκινήτου ή μοτοσυκλέτας, αγορά κινητών πραγμάτων μεγάλης αξίας, αγορά επιχειρήσεων, χορήγηση δανείων, εξόφληση δανείων, δωρεές κ.λπ., ενώ οι τεκμαρτές δαπάνες είναι εκείνες που υπάρχουν πάνω στον πίνακα 5 του εντύπου Ε1 και έχουν υπολογιστεί πάνω στα περιουσιακά στοιχεία που έχει αποκτήσει. Σε προηγούμενό μας άρθρο «Ζητείται επειγόντως γαμπρός (ή νύφη)! είχαμε αναλύσει τον τρόπο υπολογισμού των τεκμηρίων, όπως ισχύουν στα άρθρα 31 και 32 του Ν.4172/2013. Βέβαια, για την εύρεση των τεκμηρίων που ίσχυαν την κάθε χρονιά θα πρέπει να γίνει αναδρομή στους νόμους που ίσχυαν εκείνη την περίοδο.

Ποια είναι τα πραγματικά εισοδήματα;

Τα πραγματικά εισοδήματα είναι όλα τα φορολογημένα, αλλά και φορολογηθέντα στην πηγή εισοδήματα. Επίσης στα εισοδήματα συνυπολογίζονται ποσά τα οποία δεν αποτελούν εισόδημα, όπως για παράδειγμα είναι η πώληση περιουσιακών στοιχείων, τα δάνεια και γενικά ποσά τα οποία συμπληρώνονται στον κωδικό 781, με την προϋπόθεση ότι δεν υπάρχει περιορισμός στη χρησιμοποίησή του. Για παράδειγμα, εάν υπάρχει πώληση ακινήτου και η αγορά δεν συμπεριλαμβάνεται στα αρνητικά στοιχεία λόγω του ότι δεν αναγράφονταν στη δήλωση, παλαιότερα η αγορά πρώτης κατοικίας μέχρι 120 τ.μ. δεν αναφερόταν στη δήλωση, τότε στην ανάλωση θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί η διαφορά, το κέρδος δηλαδή από την πώληση.

Τι γίνεται εάν υπάρχουν εισοδήματα του παρελθόντος τα οποία δεν είχαν δηλωθεί;

Σε αυτήν την περίπτωση ο φορολογούμενος μπορεί να προβεί σε συμπληρωματικές δηλώσεις, ώστε τα ποσά να συνυπολογιστούν στα εισοδήματα αυτά ως θετικά στοιχεία κι έτσι να αυξηθεί το ποσό της ανάλωσης κεφαλαίου που μπορεί να επικαλεστεί. Εάν τα εισοδήματα αυτά προέρχονται από έτη που έχουν παραγραφεί, από το 2011 και πίσω δηλαδή, θα πρέπει να αναγραφούν αθροιστικά στην πρώτη μη παραγραμμένη χρήση, άρα στη δήλωση του οικονομικού έτους 2013 (χρήση 2012).

Επειδή το 2013 εφαρμοζόταν η εισφορά αλληλεγγύης, θα πρέπει στην εκκαθάριση της συμπληρωματικής δήλωσης να ληφθεί υπόψιν η υπ’ αριθμ. 1044454 ΕΞ 2016-18.3.2016 ΔΕΑΦ. Καλό θα είναι μαζί με την κατάθεση της δήλωσης να υποβάλλεται και αίτηση για εφαρμογή της εν λόγω Απόφασης.

Καλό ΣΚ σε όλους!