26 Φεβ 2018

Ε. Αχτσιόγλου: Δεν παραιτούμαστε από τον στόχο της αύξησης του κατώτατου μισθού

Ε. Αχτσιόγλου: Δεν παραιτούμαστε από τον στόχο της αύξησης του κατώτατου μισθού

Συνέντευξη στην εφημερίδα ‘’Ναυτεμπορική’’ και τον Στέλιο Παπαπέτρου παραχώρησε η Υπουργός Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Κοινωνικής Αλληλεγγύης, κα Έφη Αχτσιόγλου.

Ακολουθεί αναλυτικά η συνέντευξη:

Κυρία υπουργέ, από το 2012 ο κατώτατος μισθός παραμένει νομοθετικά καθηλωμένος στα 586 ευρώ και η κυβέρνηση παρά τις δεσμεύσεις του 2014 δεν έχει προχωρήσει στην αύξησή του. Πώς εξηγείται αυτό για μια αριστερή κυβέρνηση;

Η μείωση του κατώτατου μισθού στο σημερινό του επίπεδο, αλλά και ο μισθολογικός διαχωρισμός μεταξύ των εργαζομένων με τη θεσμοθέτηση του λεγόμενου υποκατώτατου μισθού για τους εργαζόμενους κάτω των 25 ετών αναδεικνύουν τη μεροληπτικότητα των προγραμμάτων προσαρμογής που επιβλήθηκαν στη χώρα. Τόσο οι θεσμοί όσο και οι κυβερνήσεις 2010-2014 είχαν την άποψη ότι με αυτόν τον τρόπο ενισχύεται η ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας και δημιουργείται ευνοϊκό περιβάλλον για νέες επενδύσεις. Πρόκειται κατά τη γνώμη μου για μια λογική που είναι και κοινωνικά επιζήμια, αλλά και οικονομικά αναποτελεσματική και αυτό έχει αποδειχτεί τόσο στη χώρα μας όσο και ιστορικά.

Η μείωση των μισθών δεν είναι ο καταλληλότερος τρόπος για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής -ή οποιασδήποτε άλλης- οικονομίας. Η τόνωση της ανάπτυξης και η προσέλκυση επενδύσεων δεν μπορεί και δεν πρέπει να στηρίζονται στη συντριβή της εργασίας. Αντίθετα, πρέπει να στηρίζονται στην αναδιαμόρφωση του παραγωγικού μοντέλου σε μια κατεύθυνση βελτίωσης της ποιότητας του παραγόμενου προϊόντος και της θέσης της χώρας στην αλυσίδα αξίας, αλλά και στη στήριξη της καινοτομίας που συνεπάγεται την αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας.

Η σημερινή κυβέρνηση δεν έκρυψε ποτέ αυτή την άποψη και διεκδίκησε από την πρώτη στιγμή στις διαπραγματεύσεις με τους θεσμούς την αύξηση του κατώτατου μισθού. Ο συσχετισμός δύναμης μέχρι στιγμής δεν έχει επιτρέψει να προχωρήσουμε σε αυτή την παρέμβαση. Ωστόσο σε καμία περίπτωση δεν παραιτούμαστε από αυτόν τον κεντρικό πολιτικό στόχο, όπως έχει δηλώσει και ο ίδιος ο πρωθυπουργός, καθώς μία από τις κύριες στοχεύσεις της κυβέρνησης είναι η ενίσχυση της θέσης της εργασίας και η αντιστροφή της τάσης μείωσης των μισθών συνολικά.

Σκοπεύετε λοιπόν να θέσετε σε λειτουργία τη νέα διαδικασία αναπροσαρμογής, που προβλέπει τη διαβούλευση μεταξύ των κοινωνικών εταίρων και της κυβέρνησης με την επιστημονική υποστήριξη εξειδικευμένων επιστημονικών φορέων και εμπειρογνωμόνων; Και πώς θα αξιοποιήσετε την εμπειρία από το πρόσφατο ταξίδι σας στην Πορτογαλία, η οποία ήδη προχώρησε σε τρεις αυξήσεις των κατώτατων μισθών μετά την έξοδο από τα μνημόνια;

Τρεις είναι οι βασικές προϋποθέσεις για την ενίσχυση της θέσης της εργασίας, αλλά και για την έμπρακτη αλλαγή των προτεραιοτήτων της οικονομικής πολιτικής. Πρώτη προϋπόθεση είναι η επαναφορά των βασικών αρχών των συλλογικών διαπραγματεύσεων (επεκτασιμότητα και ευνοϊκότερη ρύθμιση), δεύτερη η αύξηση του κατώτατου μισθού και τρίτη η καταπολέμηση της παραβατικότητας στους χώρους εργασίας. Η κυβέρνηση έχει καταφέρει να εξασφαλίσει το πρώτο για την περίοδο μετά το τέλος του προγράμματος, ενώ για την αύξηση του κατώτατου μισθού σάς είπα προηγουμένως ότι δεν κρύβουμε πως αποτελεί σταθερή επιδίωξή μας. Θεωρώ εξάλλου ότι θα έχουμε τη δυνατότητα να προχωρήσουμε και σε αυτό μετά το τέλος της επιτροπείας. Αναφορικά με την επιβολή της νομιμότητας στην αγορά εργασίας, ήδη έχουμε σημαντικά αποτελέσματα, αν και μένει ακόμη πολλή δουλειά να γίνει.

Οι επαφές και οι συζητήσεις που είχαμε λοιπόν στην Πορτογαλία είναι χρήσιμες, με δεδομένη την εμπειρία της χώρας αυτής τη μεταμνημονιακή περίοδο. Εξάλλου οι πυλώνες της εργατικής πολιτικής στην Πορτογαλία -επαναφορά συλλογικών διαπραγματεύσεων, αύξηση κατώτατου μισθού, καταπολέμηση της επισφάλειας στην αγορά εργασίας- είναι ταυτόσημοι με τις δικές μας προτεραιότητες.

Τα βήματα εξάλλου που ακολούθησαν οι Πορτογάλοι για την αύξηση του κατώτατου μισθού και ο μηχανισμός που εφάρμοσαν, δείχνουν ότι μπορεί να σχεδιαστεί και να υλοποιηθεί μία τέτοια πορεία και στην Ελλάδα, με τεκμηριωμένο και μελετημένο τρόπο, σε διαβούλευση με τους παραγωγικούς φορείς και τους εργαζόμενους.

Ποιες είναι οι προτεραιότητές σας στον περιορισμό της αδήλωτης και υποδηλωμένης εργασίας, ειδικά στους κλάδους που διαπιστώνεται συστηματική παραβατικότητα;

Η καταπολέμηση της παραβατικότητας στην αγορά εργασίας, σε κάθε της μορφή, είναι βασικός στόχος του υπουργείου και τούτο για λόγους που έχουν να κάνουν τόσο με την προστασία των εργαζομένων και την ενίσχυση της διαπραγματευτικής τους δύναμης όσο όμως και με την αύξηση των εσόδων του ασφαλιστικού συστήματος, καθώς η μείωση της αδήλωτης και υποδηλωμένης εργασίας συμβάλλει καθοριστικά στην πλεονασματική λειτουργία του ΕΦΚΑ.

Οι επιτυχίες του ΣΕΠΕ σε αυτό το πεδίο επιβεβαιώνονται από τα επίσημα στοιχεία. Στους κλάδους υψηλής παραβατικότητας, όπως προέκυψε από τους στοχευμένους ελέγχους, το ποσοστό αδήλωτης εργασίας έχει μειωθεί στο 12,48% το διάστημα Ιανουαρίου – Αυγούστου 2017, από 19,17% το 2014.

Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα τραπεζών. Μένει όμως πολλή δουλειά να γίνει ακόμα. Για τον σκοπό αυτό επικεντρώνουμε τις προσπάθειές μας στην ενίσχυση της ελεγκτικής δράσης του ΣΕΠΕ, ενώ πέρυσι το φθινόπωρο ψηφίσαμε σειρά μέτρων για την αντιμετώπιση της αδήλωτης, υποδηλωμένης και απλήρωτης εργασίας.

Οι στοχευμένοι έλεγχοι, ο εντοπισμός κλάδων υψηλής παραβατικότητας, η αξιοποίηση των πληροφοριακών συστημάτων, οι ρυθμίσεις για την εκ των προτέρων δήλωση των υπερωριών, η καταβολή μισθού μέσω τράπεζας, είναι εργαλεία που αξιοποιούμε προς αυτή την κατεύθυνση. Με στόχο τη μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα στην καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας σχεδιάζουμε και την αλλαγή στην αρχιτεκτονική του προστίμου για αδήλωτους εργαζόμενους.

Στόχος μας είναι στη νέα αρχιτεκτονική του προστίμου να υπάρχει η δυνατότητα μείωσής του αν ο εργοδότης προχωρήσει σε άμεση πρόσληψη πλήρους απασχόλησης του αδήλωτου εργαζόμενου. Ταυτόχρονα η βεβαίωση της παράβασης θα δημιουργεί αυτόματα και την οφειλή ασφαλιστικών εισφορών προς τον εργαζόμενο. Σε περιπτώσεις όμως υποτροπής, οι χρηματικές ποινές θα γίνουν πιο αυστηρές και θα συνδυάζονται με την προσωρινή αναστολή λειτουργίας της επιχείρησης.

Δεχθήκατε έντονη κριτική για την αλλαγή του τρόπου υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών σε ελεύθερους επαγγελματίες, επιστήμονες και αγρότες. Έναν χρόνο μετά τη λειτουργία του ΕΦΚΑ ποια είναι τα αποτελέσματα για τις συγκεκριμένες κατηγορίες ασφαλισμένων σε ότι αφορά το ύψος των εισφορών που πληρώνουν; Για ποιους ασφαλισμένους μειώθηκαν και για ποιους αυξήθηκαν οι εισφορές;

Ξέρετε ότι αυτή η κυβέρνηση δεν έχει ποτέ διστάσει να παραδεχτεί και λάθη και αδικίες που προκύπτουν από το πρόγραμμα προσαρμογής. Όμως στην περίπτωση του ΕΦΚΑ έχουμε μια άνευ προηγουμένου διαστρέβλωση της πραγματικότητας και από την αξιωματική αντιπολίτευση αλλά και από μερίδα του Τύπου. Τα αποτελέσματα για το 2017 σκιαγραφούν μια εντελώς διαφορετική εικόνα. Όχι μόνο οι εισφορές για τη συντριπτική πλειονότητα των ελεύθερων επαγγελματιών έχουν μειωθεί, όχι μόνο τα δηλωθέντα εισοδήματα δεν παρουσιάζουν μείωση, αλλά ταυτόχρονα ενισχύονται εκθετικά και τα έσοδα του ΕΦΚΑ, πράγμα που συνέδραμε αποφασιστικά και στη δημοσιονομική υπεραπόδοση.
Οι μη μισθωτοί καταβάλλουν πλέον χαμηλότερες και δικαιότερες εισφορές με βάση το εισόδημα και όχι επί πλασματικών και αυτόματα αυξανόμενων, ανά τριετία, ασφαλιστικών κλάσεων, που ήταν η αιτία για την αδυναμία πληρωμών, την αύξηση χρεών και την απώλεια κοινωνικοασφαλιστικών δικαιωμάτων.

Άρα η νέα κατάσταση συνέβαλε ώστε να εξορθολογιστεί το σύνολο του συστήματος. Ειδικότερα, από τα ειδοποιητήρια των εισφορών του ΕΦΚΑ, τον Ιανουάριο του 2018, προκύπτει ότι το 2016 το ποσοστό των μη μισθωτών που πλήρωσε εισφορές έως 200 ευρώ μηνιαίως ήταν 27%. Το 2017, με την κατάργηση των ασφαλιστικών κλάσεων, το αντίστοιχο ποσοστό ανήλθε σε 86,8% και το 2018 σε 87,7% (περίπου 1,23 εκατομμύρια ασφαλισμένοι).

Η αλλαγή στον τρόπο υπολογισμού των εισφορών δεν προκάλεσε καμία γενικευμένη τάση απόκρυψης εισοδημάτων, καθώς η διαστρωμάτωση των εισοδημάτων παρέμεινε για τη συντριπτική πλειονότητα των μη μισθωτών στα επίπεδα που ήταν πριν από την ψήφιση και εφαρμογή του Ν.4387/16.

Το 75% του συνολικού αριθμού των μη μισθωτών θα συνεχίσει να καταβάλλει την κατώτατη εισφορά που αντιστοιχεί στον κλάδο του. Η μέση μηνιαία εισφορά των μη μισθωτών για τον ΕΦΚΑ μειώνεται κατά 5,6% τον Ιανουάριο του 2018, σε σχέση με τον Ιανουάριο του 2017. Ο αριθμός των μη μισθωτών, υπόχρεων για την καταβολή ασφαλιστικών εισφορών, αυξήθηκε στο διάστημα Ιανουαρίου 2017 – Ιανουαρίου 2018 κατά 23.588 άτομα. Αυτή η πραγματικότητα δεν μπορεί να αμφισβητηθεί και όποιος καταφεύγει στην καταστροφολογία μάλλον έχει στόχο την υπονόμευση της δημόσιας κοινωνικής ασφάλισης και την εξυπηρέτηση άλλων συμφερόντων.

Κα Αχτσιόγλου, τι αλλαγές θα συμβούν στις συλλογικές συμβάσεις εργασίας μετά το τέλος του προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής και κάτω από ποιες προϋποθέσεις θα λειτουργήσει η επεκτασιμότητα των κλαδικών συμβάσεων εργασίας;

Όπως έχει ήδη νομοθετηθεί με την έξοδο από το πρόγραμμα τον ερχόμενο Αύγουστο θα επανέλθουν οι δύο βασικές αρχές των συλλογικών διαπραγματεύσεων, η αρχή της ευνοϊκότερης ρύθμισης και της επεκτασιμότητας των κλαδικών συμβάσεων εργασίας.

Η αρχή της ευνοϊκότερης ρύθμισης είναι μία ασπίδα για τις κλαδικές αμοιβές και συνολικά για τα δικαιώματα των εργαζομένων ενός κλάδου, ώστε αυτές οι αμοιβές και τα δικαιώματα να μην «ψαλιδίζονται» από επιχειρησιακές ή ατομικές συμβάσεις με δυσμενέστερους όρους. Το επίπεδο των αμοιβών και των δικαιωμάτων που θα καθορίζει μία κλαδική σύμβαση θα μπορεί μόνο να βελτιώνεται και όχι να χειροτερεύει σε επιχειρησιακό επίπεδο.

Επίσης, η επεκτασιμότητα μίας κλαδικής σύμβασης θα εξασφαλίσει την εφαρμογή της στο σύνολο των εργαζομένων και των επιχειρήσεων ενός κλάδου, χωρίς να μένουν “τυφλά” και ακάλυπτα σημεία.
Οι συλλογικές διαπραγματεύσεις είναι το βασικό εργαλείο διεκδίκησης από τους εργαζόμενους καλύτερων αμοιβών και όρων εργασίας. Οι αρχές που διασφαλίζουν την ισχύ και την εφαρμογή των συλλογικών συμβάσεων εργασίας είναι απαραίτητες για να έχουν αποτέλεσμα η συλλογική οργάνωση και οι διεκδικήσεις των εργαζομένων.

Κα Αχτσιόγλου, πότε θα ξεκινήσει η επανεξέταση της διαδικασίας διαμεσολάβησης και διαιτησίας;

Η μοναδική υποχρέωση εντός του προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής που σχετίζεται με τη διαιτησία είναι η παράδοση μιας νομικής μελέτης σχετικά με τον ρόλο του θεσμού στη λειτουργία των συλλογικών διαπραγματεύσεων και η συζήτηση σχετικά με παρεμβάσεις που θα συμβάλουν στην αποτελεσματικότερη λειτουργία του. Να διευκρινίσω ότι οποιαδήποτε τυχόν μεταβολή υπάρξει στα ισχύοντα θα σέβεται απολύτως το συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα μονομερούς προσφυγής των εργαζομένων στη διαιτησία, όπως εξάλλου έχει κρίνει το ανώτατο δικαστήριο της χώρας και όπως προβλέπεται ρητά στη συμφωνία με τους θεσμούς.

23 Φεβ 2018

Δημοσιεύθηκε ο νέος ΟΠΕΚΑ

Δημοσιεύθηκε ο νέος ΟΠΕΚΑ

Δημοσιεύθηκε σε ΦΕΚ ο νόμος υπ΄αριθμ. 4520/2018 του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Κοινωνικής Αλληλεγγύης, με τίτλο «Μετεξέλιξη του Οργανισμού Γεωργικών Ασφαλίσεων σε Οργανισμό Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΟΠΕΚΑ) και λοιπές διατάξεις».

Σύμφωνα με το άρθρο 1 του παρόντος νόμου ο Οργανισμός Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΟΓΑ), από την έναρξη ισχύος του παρόντος, μετονομάζεται σε Οργανισμό Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΟΠΕΚΑ) και συνιστά ενιαίο φορέα υλοποίησης πολιτικών που αναπτύσσονται στο πλαίσιο του Εθνικού Συστήματος Κοινωνικής Αλληλεγγύης του ν. 4387/2016 (Α΄85).

Ο ΟΠΕΚΑ είναι Ν.Π.Δ.Δ., τελεί υπό την εποπτεία του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και έχει την έδρα του στην Αθήνα.

Ο ΟΠΕΚΑ καθίσταται οιονεί καθολικός διάδοχος του ΟΓΑ ως προς το σύνολο των αρμοδιοτήτων του, όπως αυτές ισχύουν κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος.

Σκοπός

1. Στο πλαίσιο του Εθνικού Συστήματος Κοινωνικής Αλληλεγγύης, σκοπός του ΟΠΕΚΑ είναι:

α) Η χορήγηση χρηματοδοτούμενων από τον Κρατικό Προϋπολογισμό προνοιακών παροχών, επιδομάτων, οικονομικών ενισχύσεων, κοινωνικών υπηρεσιών, για την οικονομική στήριξη και κοινωνική ένταξη οικογενειών και ευπαθών ομάδων του πληθυσμού,

β) Η υλοποίηση, εκτέλεση και διαχείριση προγραμμάτων, δράσεων και ενεργειών που αφορούν προνοιακές πολιτικές του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.

γ) Η χορήγηση παροχών και υπηρεσιών, κοινωνικού, εκπαιδευτικού, πολιτιστικού και ψυχαγωγικού χαρακτήρα του Λογαριασμού Αγροτικής Εστίας (ΛΑΕ) του ν. 3050/2002 (Α΄214).

2. Για την υλοποίηση του σκοπού της παραγράφου 1:

α) Συνιστάται στον ΟΠΕΚΑ Λογαριασμός Προνοιακών Παροχών και Κοινωνικών Υπηρεσιών, με οικονομική και λογιστική αυτοτέλεια, και

β) διατηρείται ο ΛΑΕ του ν. 3050/2002, με οικονομική και λογιστική αυτοτέλεια.

Δείτε αναλυτικά τον νόμο υπ΄αριθμ. 4520/2018 εδώ

16 Φεβ 2018

Η φορολογική παραγραφή των ανέλεγκτων ετών κατά την 31/12/2017

Η φορολογική παραγραφή των ανέλεγκτων ετών κατά την 31/12/2017

Δημοσιεύτηκε από την ΑΑΔΕ η ΠΟΛ. 1208/20.12.2017 με θέμα «Παροχή οδηγιών για την ομοιόμορφη εφαρμογή της με αριθ. ΔΕΛ Β 1181829 ΕΞ 2017/5.12.2017 (Β΄4314) Απόφασης του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων». Η ανάγκη εκδόσεως της εγκυκλίου προήρθε από την με αριθ. ΔΕΛ Β 1189202 ΕΞ 2016/28.12.2016 Απόφασης του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε., που αφορούσε στην έκδοση πράξεων για χρήσεις 2008 και μετά σε περίπτωση φοροδιαφυγής κατά την έννοια και τα όρια του άρθ. 66 του Ν.4174/2013, καθώς και σε συνέχεια της εγκ. ΠΟΛ. 1154/2017, με την οποία δόθηκαν οδηγίες για την ομοιόμορφη εφαρμογή των ανωτέρω, παρέχονται οι κάτωθι διευκρινίσεις και πρόσθετες οδηγίες.

Να υπενθυμίσουμε ότι περαιτέρω, με τη με αριθ. 268/2017 Γνωμοδότηση της Α΄ Τακτικής Ολομέλειας του ΝΣΚ, η οποία έγινε αποδεκτή από το Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. και κοινοποιήθηκε με την εγκ. ΠΟΛ. 1192/2017, έγινε δεκτό ότι, οι διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 36 του ΚΦΔ, σε συνδυασμό με τη διάταξη του δεύτερου εδαφίου της παραγράφου 11 τουάρθρου 72 του ίδιου Κώδικα, με τις οποίες προεκτείνεται ο χρόνος της παραγραφής σε εικοσαετή σε περιπτώσεις φοροδιαφυγής που διαπράχθηκε πριν την έναρξη ισχύος του ΚΦΔ, υπό την προϋπόθεση ότι το δικαίωμα του Δημοσίου δεν έχει παραγραφεί μέχρι τότε, είναι εφαρμοστέες από τη Φορολογική Διοίκηση για τις περιπτώσεις φοροδιαφυγής που διαπράχθηκαν στις χρήσεις 2012 και 2013 και όχι σε χρήσεις προγενέστερες του έτους 2012.

Συνεπώς κατ΄ εφαρμογή των παραπάνω, για τις χρήσεις 2008 έως 2010 δεν υπάρχει δυνατότητα έκδοσης πράξεων προσδιορισμού φόρου και προστίμου σε εκκρεμείς υποθέσεις ελέγχου, δυνάμει των διατάξεων της παρ. 3 του άρθ. 36 του ΚΦΔ, σε συνδυασμό με τη διάταξη του δεύτερου εδαφίου της παρ. 11 του άρθ. 72.

Με βάση τα υφιστάμενα πλέον νέα δεδομένα σχετικά με την παραγραφή των φορολογικών υποθέσεων, η ΑΑΔΕ στην παρούσα εγκύκλιο διαταγή, έκδοσε σχετικό πίνακα, ως εξής:

Με βάση τον ανωτέρω πίνακα και δεδομένου ότι ήδη είμαστε στην 20ή Δεκεμβρίου, την 31/12/2017 παραγράφονται το φορολογικό έτος 2011 στην πρώτη περίπτωση, το 2006 στην δεύτερη και το 2001 στην τρίτη. Ουσιαστικά δηλαδή, σε περίπτωση που η αρμόδια ελεγκτική υπηρεσία δεν έχει κοινοποιήσει σημείωμα ελέγχου και προσωρινές πράξεις προσδιορισμού φόρου των ανωτέρω φορολογικών ετών, ή το διάστημα από την κοινοποίηση έως και την 31/12/2017 είναι μικρότερο των είκοσι (20) ημερών (διάστημα μέσα στο οποίο ο φορολογούμενος μπορεί να εκθέσει τις απόψεις του και να αντικρούσει το σημείωμα ελέγχου), η φορολογική αρχή δεν έχει δυνατότητα κοινοποίησης έκθεσης ελέγχου και οριστικών πράξεων προσδιορισμού φόρου έως την 31/12/2018 και ουσιαστικά τα συγκεκριμένα φορολογικά έτη έχουν ήδη παραγραφεί.

Ακόμα, χρήζουν επιπλέον διευκρινίσεων οι υποθέσεις που ανάγονται σε δεκαετή παραγραφή λόγω νέων στοιχείων, δεδομένου ότι οι δικαστικές αποφάσεις αναφέρονται στους τραπεζικούς λογαριασμούς ημεδαπής και ότι αυτοί δεν αποτελούν νέα στοιχεία. Δεν έχει όμως ακόμα διευκρινιστεί ποια θεωρούνται συμπληρωματικά στοιχεία, καθώς τα νέα στοιχεία θα πρέπει να προσδιορίζουν φορολογητέα ύλη η οποία δεν θα είχε αποκαλυφθεί χωρίς αυτά (αντί για γενικόλογες αναφορές περί γενικής φοροδιαφυγής, εν είδη ανώνυμης καταγγελίας).

15 Φεβ 2018

Άνοιξε η πλατφόρμα για το Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο

Άνοιξε η πλατφόρμα για το Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο

Διαθέσιμη είναι από σήμερα, 15 Φεβρουαρίου 2018, η πλατφόρμα για το Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο.

Όσοι είναι ήδη δικαιούχοι του ΚΟΤ θα πρέπει να υποβάλλουν νέα αίτηση μέσω της Η.ΔΙ.ΚΑ. προκειμένου να ελεγχθεί εάν πληρούν τα κριτήρια και τις διαδικασίες βάσει του νέου ΚΟΤ. Την ίδια διαδικασία θα πρέπει να ακολουθήσουν και όσοι είναι δικαιούχοι του ειδικού Τιμολογίου Πολυτέκνων (ΓΤ). Εφόσον δεν υποβάλλουν αίτηση θα απενταχτούν αυτόματα την 30η Απριλίου 2018.

Οι αιτήσεις ένταξης στο νέο ΚΟΤ υποβάλλονται ηλεκτρονικά μέσω του ειδικού προγράμματος της Η.ΔΙ.Κ.Α. (www.idika.gr) από τις 15 Φεβρουαρίου 2018.

Οι δικαιούχοι του ΚΟΤ θα πρέπει να υποβάλλουν αίτηση ένταξης στο ΚΟΤ κάθε χρόνο.

Ενημερωθείτε αν είστε δικαιούχοι του Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου (ΚΟΤ) σε 6 βήματα

Βήμα 1. Με την είσοδό σας στο σύστημα θα σας ζητηθεί να επιβεβαιώσετε τον ΑΜΚΑ σας και να συναινέσετε στην επεξεργασία των στοιχείων που απαιτούνται (τα δικά σας, του/της συζύγου και των προστατευόμενων τέκνων σας).

Βήμα 2. Μετά την συναίνεση σας, εμφανίζεται φόρμα που αναφέρει κάποια προσωπικά στοιχεία σας. Επιλέξτε για ποιο ΚΟΤ θέλετε να κάνετε αίτηση.

Βήμα 3. Απαραίτητη είναι η συμπλήρωση αριθμού παροχής ηλεκτρικής ενέργειας. Επίσης απαιτείται το e-mail και ένας αριθμός κινητού τηλεφώνου που θα χρησιμοποιηθούν για αποστολή τυχόν ειδοποιήσεων.

Βήμα 4. Για αιτήσεις ΚΟΤ-Α απαιτείται να έχετε εγκεκριμένη αίτηση ΚΕΑ που να έχει εγκριθεί εντός του τελευταίου διμήνου. Αν είστε δικαιούχος ΚΕΑ αλλά η αίτησης σας έχει εγκριθεί πριν από τους τελυταίους 2 μήνες, πρέπει να κάνετε τροποποιητική αίτηση ΚΕΑ. Για ΚΟΤ-Α δεν απαιτείται η συγκατάθεση των φιλοξενούμενων ατόμων γιατί έχει δοθεί στο ΚΕΑ.

Για αιτήσεις ΚΟΤ-Β σε περίπτωση που το νοικοκυριό σας έχει και ενήλικα φιλοξενούμενα μέλη, για να δείτε αν πληροίτε τα κριτήρια απαιτείται η συγκατάθεση των φιλοξενούμενων ατόμων μέσω των κωδικών τους Taxisnet για την προσπέλαση των στοιχείων τους από την Α.Α.Δ.Ε. Αν για κάποιο άτομο απαιτείται συναίνεση αναφέρεται ευκρινώς.

Βήμα 5. Εφόσον έχουν δοθεί όλες οι τυχόν απαιτούμενες συναινέσεις των ενήλικων μελών του νοικοκυριού σας, και έχουν συμπληρωθεί όλα τα απαιτούμενα πεδία, εμφανίζεται η πληροφορία αναφορικά με το εάν πληροίτε τα κριτήρια ή όχι.

Βήμα 6. Για να καταστείτε δικαιούχος πρέπει να πατήσετε το κουμπί [Υποβολή Αίτησης]. Εάν πληροίτε τα κριτήρια του ΚΟΤ, εμφανίζεται και το όριο τετραμηνιαίας κατανάλωσης για τιμολόγηση με το ΚΟΤ που αιτηθήκατε. Στην αντίθετη περίπτωση, εμφανίζονται οι λόγοι απόρριψης αναλυτικά.

Δείτε την ιστοσελίδα για το ΚΟΤ εδώ

Για να μπείτε στην πλατφόρμα πατήστε εδώ

24 Ιαν 2018

Kατευθυντήριες γραμμές σχετικά με επερχόμενους κανόνες προστασίας των δεδομένων (GDPR)

Kατευθυντήριες γραμμές σχετικά με επερχόμενους κανόνες προστασίας των δεδομένων (GDPR)

Η Επιτροπή δημοσιεύει σήμερα κατευθυντήριες γραμμές για να διευκολυνθεί η απευθείας και ομαλή εφαρμογή των νέων κανόνων προστασίας των δεδομένων από όλους τους φορείς σε ολόκληρη την ΕΕ από την 25 Μαΐου. Η Επιτροπή επίσης εγκαινιάζει ένα νέο διαδικτυακό εργαλείο αφιερωμένο στις ΜΜΕ.

Με μόλις λίγο πάνω από 100 μέρες έως την έναρξη εφαρμογής του νέου νόμου, οι κατευθυντήριες γραμμές περιγράφουν το τι θα πρέπει να κάνουν επιπλέον η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, οι εθνικές αρχές προστασίας δεδομένων και οι εθνικές διοικήσεις ώστε να ολοκληρωθεί επιτυχώς το στάδιο της προετοιμασίας.

Ενώ ο νέος κανονισμός προβλέπει ένα ενιαίο σύνολο κανόνων που θα εφαρμόζονται άμεσα σε όλα τα κράτη μέλη, εξακολουθεί να χρειάζεται σημαντικές προσαρμογές σε ορισμένες πτυχές, όπως η τροποποίηση υφιστάμενων νόμων των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων ή η σύσταση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Προστασίας Δεδομένων από τις αρχές προστασίας δεδομένων. Οι κατευθυντήριες γραμμές υπενθυμίζουν τις κύριες καινοτομίες και ευκαιρίες που δημιούργησαν οι νέοι κανόνες, λαμβάνουν υπόψη την προπαρασκευαστική εργασία που έχει ήδη αναληφθεί και περιγράφουν το τι θα πρέπει να κάνουν επιπλέον η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, οι εθνικές αρχές προστασίας δεδομένων και οι εθνικές διοικήσεις.

Ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κ. Andrus Ansip, αρμόδιος για την ψηφιακή ενιαία αγορά, δήλωσε σχετικά: «Το ψηφιακό μας μέλλον μπορεί να οικοδομηθεί μόνο με βάση την εμπιστοσύνη. Η ιδιωτική ζωή όλων μας πρέπει να προστατευθεί. Οι ενισχυμένοι κανόνες της ΕΕ για την προστασία των δεδομένων θα γίνουν πραγματικότητα στις 25 Μαΐου. Αυτό αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προς τα εμπρός και έχουμε δεσμευτεί να στεφθεί με επιτυχία για όλους.»

Η κ. Vĕra Jourová, επίτροπος Δικαιοσύνης, Καταναλωτών και Ισότητας των Φύλων, δήλωσε σχετικά: «Στον σημερινό κόσμο ο τρόπος με τον οποίο χειριζόμαστε τα δεδομένα θα καθορίσει σε μεγάλο βαθμό το οικονομικό μας μέλλον και την προσωπική μας ασφάλεια. Χρειαζόμαστε σύγχρονους κανόνες για την αντιμετώπιση των νέων κινδύνων· καλούμε, επομένως, τις κυβερνήσεις της ΕΕ, τις αρχές και τις επιχειρήσεις να χρησιμοποιήσουν τον εναπομείναντα χρόνο αποτελεσματικά και να φέρουν σε πέρας τον ρόλο τους στην προετοιμασία για τη μεγάλη ημέρα.»

Η Επιτροπή καλεί τις κυβερνήσεις των κρατών μελών της ΕΕ και τις αρχές προστασίας δεδομένων να είναι έτοιμοι και να παρέχουν στήριξη

Από την έκδοση του γενικού κανονισμού για την προστασία των δεδομένων τον Μάιο του 2016, η Επιτροπή συμμετέχει ενεργά με όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς — κυβερνήσεις, εθνικές αρχές, επιχειρήσεις, κοινωνία των πολιτών — στην προετοιμασία της εφαρμογής των νέων κανόνων.

Οι προετοιμασίες προχωρούν με διαφορετικούς ρυθμούς στα κράτη μέλη. Στην παρούσα φάση, μόνο δύο κράτη μέλη έχουν ήδη θεσπίσει τη σχετική εθνική νομοθεσία. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να επιταχύνουν τη θέσπιση της εθνικής νομοθεσίας και να διασφαλίσουν ότι τα εν λόγω μέτρα είναι σύμφωνα με τον κανονισμό. Θα πρέπει επίσης να διασφαλίσουν ότι έχουν εξοπλίσει τις εθνικές τους αρχές με τους απαραίτητους οικονομικούς και ανθρώπινους πόρους για την εξασφάλιση της ανεξαρτησίας και της αποτελεσματικότητάς τους.

Η Επιτροπή διαθέτει 1,7 δισ. EUR για τη χρηματοδότηση των αρχών προστασίας των δεδομένων και για την κατάρτιση επαγγελματιών στον τομέα της προστασίας των δεδομένων. Επιπλέον 2 εκατ. EUR διατίθενται για την υποστήριξη των εθνικών αρχών στην προσπάθειά τους να προσεγγίσουν τις επιχειρήσεις, ιδίως τις ΜΜΕ.

Νέο διαδικτυακό εργαλείο υποστηρίζει την πρακτική εφαρμογή

Η γνώση των πλεονεκτημάτων και των ευκαιριών που προσφέρουν οι νέοι κανόνες δεν είναι ομοιόμορφα κατανεμημένη. Υπάρχει συγκεκριμένη ανάγκη για την ενίσχυση της ευαισθητοποίησης και πλαισίωση των προσπαθειών συμμόρφωσης για τις ΜΜΕ.

Σήμερα, η Επιτροπή παρουσιάζει ένα νέο πρακτικό διαδικτυακό εργαλείο για να βοηθήσει τους πολίτες, τις επιχειρήσεις, ιδίως τις ΜΜΕ, και τους οργανισμούς να συμμορφωθούν και να επωφεληθούν από τους νέους κανόνες προστασίας των δεδομένων.

Η Επιτροπή θα προβεί επίσης σε εκδηλώσεις που διοργανώνονται σε όλα τα κράτη μέλη για να βοηθήσει τα ενδιαφερόμενα μέρη στις προσπάθειες προετοιμασίας τους και να ενημερώσει τους πολίτες σχετικά με τον αντίκτυπο του κανονισμού.

Υπενθυμίζοντας τις κυριότερες καινοτομίες και νέες ευκαιρίες

Ο γενικός κανονισμός για την προστασία των δεδομένων επιτρέπει την ελεύθερη ροή δεδομένων σε ολόκληρη την ενιαία ψηφιακή αγορά. Θα προστατεύει καλύτερα την ιδιωτική ζωή των Ευρωπαίων και θα ενισχύσει την εμπιστοσύνη και την ασφάλεια των καταναλωτών, ενώ ταυτόχρονα θα δημιουργήσει νέες ευκαιρίες για τις επιχειρήσεις, κυρίως τις μικρότερες.

Οι κατευθυντήριες γραμμές υπενθυμίζουν τα βασικά στοιχεία των νέων κανόνων για την προστασία των δεδομένων:

  • Ένα σύνολο κανόνων σε ολόκληρη την ήπειρο, οι οποίοι εγγυώνται την ασφάλεια δικαίου για τις επιχειρήσεις και παρέχουν το ίδιο επίπεδο προστασίας των δεδομένων σε ολόκληρη την ΕΕ για τους πολίτες.
  • Οι ίδιοι κανόνες ισχύουν για όλες τις εταιρείες που παρέχουν υπηρεσίες στην ΕΕ, ακόμα και στην περίπτωση που οι εταιρείες αυτές έχουν την έδρα τους εκτός ΕΕ.
  • Ισχυρότερα και νέα δικαιώματα για τους πολίτες: το δικαίωμα ενημέρωσης, πρόσβασης και το δικαίωμα στη λήθη ενισχύονται. Ένα νέο δικαίωμα στη φορητότητα των δεδομένων δίνει τη δυνατότητα στους πολίτες να μεταφέρουν τα δεδομένα τους από τη μία εταιρεία στην άλλη. Αυτό θα δώσει στις εταιρείες νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες.
  • Ισχυρότερη προστασία έναντι παραβιάσεων προσωπικών δεδομένων: μια εταιρεία που αντιμετωπίζει παραβίαση προσωπικών δεδομένων η οποία θέτει άτομα σε κίνδυνο οφείλει να ενημερώσει την αρχή προστασίας δεδομένων εντός 72 ωρών.
  • Αυστηροί κανόνες και αποτρεπτικά πρόστιμα: όλες οι αρχές προστασίας των δεδομένων θα έχουν την εξουσία να επιβάλλουν πρόστιμα έως 20 εκατ. EUR ή, σε περίπτωση εταιρείας, έως το 4% του παγκόσμιου ετήσιου κύκλου εργασιών της.

Τα επόμενα βήματα

Στο διάστημα έως την 25η Μαΐου, η Επιτροπή θα συνεχίσει να στηρίζει ενεργά τα κράτη μέλη, τις αρχές προστασίας δεδομένων και τις επιχειρήσεις ώστε να εξασφαλίσει ότι η μεταρρύθμιση είναι έτοιμη να τεθεί σε ισχύ. Από τον Μάιο του 2018 κι έπειτα θα παρακολουθεί τον τρόπο με τον οποίον τα κράτη μέλη εφαρμόζουν τους νέους κανόνες και θα λαμβάνει τα κατάλληλα μέτρα κατά περίπτωση. Ένα έτος μετά την έναρξη ισχύος του κανονισμού (2019) η Επιτροπή θα οργανώσει μια εκδήλωση για να καταγράψει τις εμπειρίες των διαφόρων ενδιαφερόμενων μερών από την εφαρμογή του κανονισμού. Αυτό θα συμπεριληφθεί στην έκθεση που η Επιτροπή καλείται να εκπονήσει έως τον Μάιο του 2020 σχετικά με την αξιολόγηση και την αναθεώρηση του κανονισμού.

Ιστορικό

Στις 6 Απριλίου 2016, η ΕΕ συμφώνησε για μια σημαντική μεταρρύθμιση του πλαισίου προστασίας των δεδομένων εγκρίνοντας το πακέτο μεταρρύθμισης της προστασίας των δεδομένων, το οποίο περιλαμβάνει τον γενικό κανονισμό για την προστασία δεδομένων (ΓΚΠΔ) που αντικαθιστά την οδηγία η οποία είχε εκδοθεί προ εικοσαετίας. Στις 25 Μαΐου 2018, οι νέοι ευρωπαϊκοί κανόνες για την προστασία των δεδομένων αρχίζουν να ισχύουν, δύο έτη μετά την έκδοση και τη θέση σε ισχύ.

Τον Ιανουάριο του 2017 η Επιτροπή πρότεινε να εναρμονίσει τους κανόνες για τις ηλεκτρονικές επικοινωνίες (ePrivacy) με τα νέα παγκόσμιας εμβέλειας πρότυπα του γενικού κανονισμού της ΕΕ για την προστασία των δεδομένων. Τον Σεπτέμβριο του 2017 η Επιτροπή πρότεινε μια νέα δέσμη κανόνων για τη διακυβέρνηση της ελεύθερης ροής δεδομένων μη προσωπικού χαρακτήρα στην ΕΕ. Από κοινού με τους ήδη ισχύοντες κανόνες για τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα, τα νέα μέτρα θα επιτρέπουν την αποθήκευση και επεξεργασία δεδομένων μη προσωπικού χαρακτήρα σε ολόκληρη την Ένωση για την τόνωση της ανταγωνιστικότητας των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων και τον εκσυγχρονισμό των δημόσιων υπηρεσιών. Και οι δύο προτάσεις πρέπει να συμφωνηθούν από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα κράτη μέλη.

Για περισσότερες πληροφορίες

Οδηγίες της Επιτροπής

Ε&A

Διαδικτυακό εργαλείο

23 Ιαν 2018

Εγκύκλιος ΕΦΚΑ σχετικά με την προσωρινή σύνταξη για αιτήσεις που υποβάλλονται ηλεκτρονικά

Εγκύκλιος ΕΦΚΑ σχετικά με την προσωρινή σύνταξη για αιτήσεις που υποβάλλονται ηλεκτρονικά

Δημοσιεύθηκε η Εγκύκλιος 4/2018 του ΕΦΚΑ με θέμα «Προσωρινή σύνταξη για αιτήσεις που υποβάλλονται ηλεκτρονικά.Εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 2 του Ν.4499/2017».

Ενημερώνεται ότι στο ΦΕΚ 176 Α΄ δημοσιεύτηκαν οι διατάξεις του άρθρου 2 του Ν. 4499/2017 (ΦΕΚ 85 Α΄) “Συνταξιοδοτικές ρυθμίσεις του ν. 4387/2016, ρυθμίσεις για την αγορά παιγνίων, για την «Ελληνικό Καζίνο Πάρνηθας Α.Ε.» και άλλες διατάξεις”, για την εφαρμογή των οποίων διευκρινίζονται τα ακόλουθα:

1. Με τις διατάξεις αυτές μετά το άρθρο 29 του Ν. 4387/2016 προστίθεται άρθρο 29Α, με το οποίο ρυθμίζεται το ζήτημα της χορήγησης προσωρινής σύνταξης για αιτήσεις που υποβάλλονται ηλεκτρονικά για όλες τις κατηγορίες συνταξιοδότησης από τον Ε.Φ.Κ.Α.[εξ ιδίου δικαιώματος, λόγω ανικανότητας (αναπηρίας), εκ μεταβιβάσεως (λόγω θανάτου)]. Σύμφωνα δε με ρητή διάταξη της παρ. 8 του άρθρου 2 του νόμου αυτού, οι διατάξεις του άρθρου 29 του ν. 4387/2016 εξακολουθούν να ισχύουν για τους ασφαλισμένους οι οποίοι καταθέτουν στον Ε.Φ.Κ.Α. έντυπη αίτηση συνταξιοδότησης.

Υπενθυμίζεται ότι η χορήγηση προσωρινής σύνταξης με τις διατάξεις του άρθρου 29 του Ν. 4387/2016, όπως ισχύει με την προσθήκη του άρθρου 29Α, αφορά αιτήσεις συνταξιοδότησης οι οποίες κρίνονται με το νέο τρόπο υπολογισμού της σύνταξης που θεσπίζεται με το νόμο αυτό. Οι διατάξεις του άρθρου 38 του Ν. 3996/2011 εφαρμόζονται για τη χορήγηση προσωρινού ποσού σύνταξης σε ασφαλισμένους των οποίων η αίτηση συνταξιοδότησης ως προς τον τρόπο υπολογισμού του ποσού της σύνταξης κρίνεται με τις προϊσχύουσες του Ν. 4387/2016 διατάξεις.

2. Δικαιούχοι – Διάρκεια του δικαιώματος (παρ. 1)

α) Δικαιούχοι της προσωρινής σύνταξης του άρθρου 2 είναι οι ασφαλισμένοι που υποβάλλουν στον Ε.Φ.Κ.Α. αίτηση συνταξιοδότησης ηλεκτρονικά, συμπεριλαμβανομένων και των προσώπων που συνταξιοδοτούνται με τις διατάξεις του ειδικού καθεστώτος του Ν.3163/1955, εφόσον πληρούν τις προϋποθέσεις της παρ. 4 του άρθρου αυτού.

Στο σημείο αυτό διευκρινίζεται ότι με την παρ. 2 του άρθρου 6 του Ν.4488/2017 (ΦΕΚ 137 Α΄), καταργήθηκε από την έναρξη ισχύος της η παρ. 9 του άρθρου 29 του Ν. 4387/2016, η οποία προέβλεπε ότι οι διατάξεις του άρθρου 29 εφαρμόζονται αναλόγως και στα πρόσωπα που συνταξιοδοτούνται με το ειδικό καθεστώς του Ν.3163/1955. Ως εκ τούτου για τα πρόσωπα αυτά όταν υποβάλλεται αίτηση συνταξιοδότησης ηλεκτρονικά, εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 2 του Ν. 4499/2017, ενώ όταν υποβάλλεται σε έντυπη μορφή, για τη χορήγηση της προσωρινής σύνταξης εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 29 του Ν. 4387/2016.

β) Το δικαίωμα στην προσωρινή σύνταξη του άρθρου 2 αρχίζει την πρώτη ημέρα του επόμενου της ημερομηνίας κατάθεσης της αίτησης συνταξιοδότησης μήνα και λήγει στο τέλος του μήνα κατά τον οποίο εκδίδεται η οριστική απόφαση συνταξιοδότησης, ακόμα και στις ειδικές περιπτώσεις τυχόν άρσης των περιοριστικών συνθηκών που αναφέρονται στις περιπτώσεις δ και ε της παρ. 7.

3. Προϋποθέσεις χορήγησης της προσωρινής σύνταξης-δικαιολογητικά (παρ. 4)

Εκτός από τη συμπλήρωση της ηλεκτρονικής αίτησης συνταξιοδότησης σε όλα τα πεδία που είναι απαραίτητα για τον υπολογισμό της σύνταξης σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν.4387/2016, οι υποψήφιοι συνταξιούχοι σε όλες τις περιπτώσεις θα πρέπει να συνυποβάλουν υπεύθυνη δήλωση του άρθρου 8 του ν. 1599/1986 ειδικά ως προς την ακρίβεια του χρόνου ασφάλισης και των αποδοχών ή του εισοδήματος που δηλώνουν στην αίτηση συνταξιοδότησης, καθώς και ότι πληρούν τόσο τις προϋποθέσεις χορήγησης της προσωρινής σύνταξης του άρθρου αυτού όσο και τις προϋποθέσεις χορήγησης της οριστικής σύνταξης (σχετικό έντυπο επισυνάπτεται).

Οι ασφαλισμένοι με διαδοχικό χρόνο ασφάλισης επιπλέον οφείλουν να δηλώσουν αναλυτικά τα Ταμεία στα οποία ασφαλίστηκαν διαδοχικά, το χρόνο ασφάλισης ανά ενταχθέν Ταμείο και συνολικά τις αντίστοιχες αποδοχές/εισόδημα, τον τυχόν χρόνο παράλληλης ασφάλισής τους, καθώς και το Ταμείο στο οποίο έχουν τυχόν οφειλές και το αντίστοιχο ποσό, σύμφωνα με την υπουργική απόφαση Φ.1500/οικ.9696/195/8.8.2014 (Β΄ 2441).

Όταν για τη συνταξιοδότηση είναι απαραίτητος ο έλεγχος της καταβολής των εισφορών(περιπτώσεις αυτοαπασχολούμενων, ελεύθερων επαγγελματιών και αγροτών), επιπλέον οι ασφαλισμένοι θα πρέπει να καταθέσουν υπηρεσιακό σημείωμα του αρμόδιου Τμήματος εισφορών σχετικά με τις τυχόν οφειλόμενες εισφορές κατά τον μήνα κατάθεσης της αίτησης συνταξιοδότησης.

Παράλληλα, υφίσταται και η υποχρέωση των ασφαλισμένων για την κατάθεση όλων των δικαιολογητικών που είναι απαραίτητα για την έκδοση της οριστικής απόφασης συνταξιοδότησης.

Δείτε αναλυτικά την εγκύκλιο 4/2018 εδώ