α επιδόματα, παροχές και εισοδήματα που φορολογούνται και εκείνα που εξαιρούνται κωδικοποιεί η ΑΑΔΕ, ενόψει της έναρξης της διαδικασίας υποβολής των φορολογικών δηλώσεων του 2020.

Η πλατφόρμα υποβολής των δηλώσεων φόρου εισοδήματος για τα εισοδήματα που αποκτήθηκαν το 2029, θα ανοίξει εντός του Μαρτίου, χωρίς να προσδιορίζεται ακόμη ακριβής ημερομηνία, ενώ πέρυσι είχε ανοίξει στις 24 Μαρτίου.

Με την απόφαση της ΑΑΔΕ παρέχονται οδηγίες για την αποστολή στο Taxisnet των εισοδημάτων, επιδομάτων και παροχών, που χορήγησαν διάφοροι φορείς στους φορολογούμενους και διευκρινίζει ποια από αυτά φορολογούνται, ποια εξαιρούνται από τον φόρο εισοδήματος, ποια από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης και ποια εισοδήματα και επιδόματα, όχι μόνο δεν φορολογούνται, αλλά και μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την κάλυψη τεκμηρίων.

Συγκεντρωτικά πρόκειται για 8 κατηγορίες εισοδημάτων που υπάγονται σε φόρο εισοδήματος και σε ειδική εισφορά αλληλεγγύης, 19 κατηγορίες εισοδημάτων και επιδομάτων που εξαιρούνται της φορολογίας και 4 κατηγορίες που είναι εντελώς αφορολόγητα.

Τα εισοδήματα και επιδόματα που φορολογούνται

Σύμφωνα με την ΑΑΔΕ τα παρακάτω ποσά θεωρούνται εισοδήματα είτε ειδικώς φορολογούμενα είτε απαλλασσόμενα από το φόρο εισοδήματος αλλά σε κάθε περίπτωση υπαγόμενα σε ειδική εισφορά αλληλεγγύης. Πρόκειται για :

1. Αμοιβές που καταβάλλονται σε αμειβόμενους με ημερομίσθιο, οι οποίοι παρέχουν υπηρεσίες ορισμένου χρόνου αλλά διάρκειας μικρότερης από ένα έτος, καθώς και σε ξεναγούς, επί του καθαρού ποσού των οποίων διενεργείται, από 14.6.2018, παρακράτηση φόρου με συντελεστή 5%.
2. Το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης και, ειδικότερα, το σύνολο των ποσών του εν λόγω εισοδήματος που αφορούν όλους τους μήνες του 2019 ανεξάρτητα από το πότε πραγματοποιήθηκε η καταβολή τους.
3. Η 13η σύνταξη που χορηγήθηκε τον Μάιο του 2019 στους δικαιούχους καθώς και η ίδια παροχή που χορηγήθηκε από τον ΟΠΕΚΑ σε δικαιούχους ανασφάλιστους υπερήλικες.
4. Το Επίδομα Κοινωνικής Αλληλεγγύης που χορηγήθηκε από τον ΟΠΕΚΑ σε ανασφάλιστους υπερήλικες.
5. Η καταβαλλόμενη, από 11.10.2018, πτητική αποζημίωση στους πιλότους της πολιτικής αεροπορίας και της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας.
6. Οι αμοιβές που καταβάλλονται σε απασχολούμενους – εποχιακά εργαζόμενους, για χρονικό διάστημα μέχρι 150 ημέρες ετησίως, σε επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις μεταποίησης, τυποποίησης προϊόντων και υπάγονται στην ασφάλιση ΕΦΚΑ – ΟΓΑ.
7. Αμοιβές που καταβάλλονται για περιστασιακή απασχόληση στα μέλη αγροτικών ή γυναικείων συνεταιρισμών τα οποία υπάγονται στην ασφάλιση ΕΦΚΑ -ΟΓΑ.
8. Οι αμοιβές που καταβάλλονται σε ποσοστό έως 35% των κερδών προ φόρων από τους Φορείς Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας (όπως αυτοί είναι εγγεγραμμένοι στο αντίστοιχο Μητρώο που τηρείται από το Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης) στους εργαζομένους τους.

Ποια εισοδήματα δεν φορολογούνται

1. Αμοιβές που καταβλήθηκαν σε μισθωτούς και αφορούν αποζημίωση εξόδων διαμονής και σίτισης, ημερήσια αποζημίωση, αποζημίωση εξόδων κίνησης και επίδομα βιβλιοθήκης. Οι αμοιβές αυτές δεν θεωρούνται εισόδημα επειδή καταβάλλονται προκειμένου να αποζημιωθεί ο υπάλληλος για τα έξοδα που πραγματοποίησε για λογαριασμό της υπηρεσίας του.
2. Η πρόσθετη μηνιαία αποζημίωση χρήσης και συντήρησης οχήματος που καταβλήθηκε σε εργαζόμενους οι οποίοι απασχολούνται στη μεταφορά ή διανομή προϊόντων και αντικειμένων και οι οποίοι χρησιμοποιούν για την εκτέλεση της εργασίας τους μοτοποδήλατο ή μοτοσυκλέτα δικής τους ιδιοκτησίας, νομής ή κατοχής (ντελιβεράδες). Η αποζημίωση αυτή δεν θεωρείται εισόδημα επειδή καταβάλλεται προκειμένου ο εργαζόμενος να αποζημιωθεί για τα έξοδα που πραγματοποίησε για λογαριασμό της υπηρεσίας του.
3. Το επίδομα που χορηγήθηκε στους δικαστικούς λειτουργούς για την ταχύτερη και αποτελεσματικότερη διεκπεραίωση των υποθέσεων, καθώς και για την αντιστάθμιση δαπανών στις οποίες υποβάλλονται κατά την άσκηση του λειτουργήματός τους.
4. Το Επίδομα Στέγασης, το οποίο σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ.1 του άρθρου 3 του ν.4472/2017 θεσπίστηκε από το Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης για νοικοκυριά που διαμένουν σε μισθωμένη κατοικία ή επιβαρύνονται με το κόστος εξυπηρέτησης στεγαστικού δανείου πρώτης κατοικίας και το οποίο σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ.4 του ίδιου άρθρου και νόμου δεν εμπίπτει σε καμία κατηγορία εισοδήματος.
5. Οι ακόλουθες παροχές που χορηγεί και διαχειρίζεται ο Οργανισμός Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΟΠΕΚΑ): α) Τα έξοδα κηδείας, β) Οι παροχές και οι υπηρεσίες του Λογαριασμού Αγροτικής Εστίας.
6. Το επίδομα κίνησης για τους παραπληγικούς, τους τετραπληγικούς και τους ακρωτηριασμένους.
7. Το διατροφικό επίδομα για τους νεφροπαθείς, τους μεταμοσχευμένους πνευμόνων και μυελού των οστών, καθώς και τους αλλοδαπούς και ομογενείς νεφροπαθείς, μεταμοσχευμένους καρδιάς, ήπατος.
8. Η οικονομική ενίσχυση των ατόμων με βαριά αναπηρία.
9. Η οικονομική ενίσχυση των ατόμων με βαριά νοητική υστέρηση.
10. Η οικονομική ενίσχυση παραπληγικών – τετραπληγικών και ακρωτηριασμένων ανασφάλιστων και ασφαλισμένων του Δημοσίου.
11. Η ενίσχυση ατόμων με συγγενή αιμολυτική αναιμία (μεσογειακή δρεπανοκυτταρική μικροδρεπανοκυτταρική κ.λπ.) ή συγγενή αιμορραγική διάθεση (αιμορροφιλία κ.λπ.), Σύνδρομο Επίκτητης Ανοσοανεπάρκειας (AIDS).
12. Η οικονομική ενίσχυση κωφών και βαρήκοων ατόμων.
13. Η οικονομική ενίσχυση ατόμων με αναπηρία όρασης.
14. Η οικονομική ενίσχυση ατόμων με εγκεφαλική παράλυση.
15. Η εισοδηματική ενίσχυση ασθενών και αποθεραπευμένων χανσενικών και μελών των οικογενειών τους.
16. Tο Επίδομα Στεγαστικής Συνδρομής για ανασφάλιστους υπερήλικες.
17. H εισοδηματική ενίσχυση Οικογενειών Ορεινών Μειονεκτικών Περιοχών, γ) η Κάρτα μετακίνησης Πολυτέκνων.
18. Το επίδομα ομογενών προσφύγων.
19. Οι έκτακτες εφάπαξ οικονομικές ενισχύσεις σε δικαιούχους που επλήγησαν από φυσικές καταστροφές.

Επιδόματα απολύτως αφορολόγητα

Επίσης, δεν  υπόκεινται σε φόρο εισοδήματος ούτε σε ειδική εισφορά αλληλεγγύης ούτε συνυπολογίζονται στα εισοδηματικά όρια για την καταβολή οποιασδήποτε παροχής κοινωνικού ή προνοιακού χαρακτήρα αλλά πρέπει να περιληφθούν στις βεβαιώσεις αποδοχών που θα υποβάλουν οι φορείς χορήγησης των ποσών αυτών στην Α.Α.Δ.Ε. και συνακόλουθα θα πρέπει να δηλωθούν είτε στις φετινές φορολογικές δηλώσεις είτε με τροποποιητικές δηλώσεις παρελθόντων ετών, επειδή καταβλήθηκαν ως αναδρομικά. Πρόκειται για τα ακόλουθα ποσά:

1. Τα εφάπαξ χρηματικά ποσά που καταβλήθηκαν στο φορολογικό έτος 2019 σε στελέχη που εμπίπτουν σε ειδικά μισθολόγια καθώς και συνταξιούχοι των ίδιων κατηγοριών, τα οποία δεν είχαν αποσταλεί με το αρχείο βεβαιώσεων φορολογικού έτους 2018 αλλά αποτελούν εισόδημα του φορολογικού έτους 2018. Τα ποσά αυτά πρέπει να δηλωθούν από τους φορολογούμενους που τα έλαβαν, ως αναδρομικά, με τροποποιητικές δηλώσεις φορολογικού έτους 2018.
2. Τα αναδρομικά επιδομάτων ανεργίας ΟΑΕΔ, ΕΤΑΠ-ΜΜΕ, ΓΕΝΕ. Τα ποσά αυτά πρέπει να δηλωθούν από τους φορολογούμενους που τα έλαβαν, ως αναδρομικά, με τροποποιητικές δηλώσεις στα έτη τα οποία αφορούν.
3. Το ποσό του «Κοινωνικού Μερίσματος» που καταβλήθηκε εφάπαξ στους δικαιούχους μέσα στο έτος 2019 προκειμένου για τη στήριξη των οικονομικά ευάλωτων νοικοκυριών. Το ποσό αυτό δεν έχει τα εννοιολογικά χαρακτηριστικά και δεν εμπίπτει σε καμία κατηγορία εισοδήματος, δεν φορολογείται και δεν υπόκειται στην ειδική εισφορά αλληλεγγύης. Μπορεί όμως να χρησιμοποιηθεί για την κάλυψη τεκμηρίου και γι’ αυτό θα πρέπει να περιληφθεί στη φετινή φορολογική δήλωση από κάθε φορολογούμενο που το εισέπραξε το 2019.
4. Το επίδομα εκπαίδευσης και επαγγελματικής κατάρτισης ανέργων που καταβλήθηκε στους δικαιούχους μέσα στο έτος 2019. Το ποσό αυτό απαλλάσσεται από κάθε φόρο, δεν υπόκειται σε παρακράτηση φόρου και περαιτέρω απαλλάσσεται και της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης. Το επίδομα αυτό δεν υπολογίζεται στα εισοδηματικά όρια για την καταβολή οποιασδήποτε παροχής κοινωνικού ή προνοιακού χαρακτήρα.

ικρό «καλάθι» πρέπει να κρατάει η μεσαία τάξη για τις μειώσεις του φόρου που εξήγγειλε η κυβέρνηση, καθώς αποδεικνύονται ελάχιστες, μέχρι 17 ευρώ, για τα μικρομεσαία εισοδήματα.

Η νέα κλίμακα θα ισχύσει για τα  εισοδήματα που θα αποκτηθούν το 2020 και θα φορολογηθούν το 2021, που σημαίνει ότι για τα φετινά εισοδήματα που θα δηλωθούν και θα φορολογηθούν το 2020, δεν αλλάζει τίποτα.

Βασική αλλαγή της νέας φορολογικής κλίμακας είναι η μείωση του εισαγωγικού συντελεστή από το 22% στο 9% για τα εισοδήματα έως 10.000 ευρώ και η μείωση κατά μία εκατοστιαία μονάδα 1% των υπολοίπων συντελεστών, με ταυτόχρονη αλλαγή των εκπτώσεων φόρου, που παρέχονται στους μισθωτούς, συνταξιούχους και κατ΄ επάγγελμα αγρότες.

Μπορεί να ακούγεται εντυπωσιακή η μείωση του εισαγωγικού συντελεστή από το 22% στο 9%, αλλά αυτό δεν μεταφράζεται σε ουσιαστική μείωση του φόρου για τα μικρομεσαία εισοδήματα.

Για τα εισοδήματα φορολογουμένων χωρίς παιδιά, που κυμαίνονται από 20.000 μέχρι 50.000 ευρώ ο φόρος μειώνεται από 0,1% μέχρι και 0,7% ή μόλις κατά 17 ευρώ.
Μεγαλύτερες είναι οι μειώσεις για τα χαμηλότερα εισοδήματα, καθώς για ποσά 9.000 ευρώ ο φόρος μειώνεται ποσοστιαία κατά 58,8% ή κατά 33 ευρώ και γενικά οι μειώσεις είναι αξιόλογες ποσοστιαία για εισοδήματα μέχρι 15.000 ευρώ.

Σε ότι αφορά στα εισοδήματα άνω των 50.000 ευρώ ο φόρος μειώνεται από 1,1% μέχρι 3,62%.

Η νέα κλίμακα

Για τους μισθωτούς, συνταξιούχους και κατά επάγγελμα αγρότες οι αλλαγές στην κλίμακα είναι οι ακόλουθες:

• Για το κλιμάκιο εισοδήματος από 0 – 20.000 ευρώ, ο συντελεστής είναι 22% (αλλά με τις ηλεκτρονικές αποδείξεις ο φόρος μειώνεται κατά 1.900 – 2.100 ευρώ).
• Με τη νέα κλίμακα, ο φόρος μειώνεται στο 9% για το εισόδημα έως 10.000 ευρώ και σε 22% για το τμήμα του εισοδήματος από 10.001 – 20.000 ευρώ.
• Για το τμήμα του εισοδήματος από 20.000 έως 30.000 ευρώ, ο φόρος υπολογίζεται με συντελεστή 29%, ο οποίος θα μειωθεί στο 28%.
• Για το τμήμα του εισοδήματος από 30.001 έως 40.000 ευρώ, ο συντελεστής είναι σήμερα 37% και θα μειωθείς το 36%.
• Για το τμήμα του εισοδήματος πάνω από 40.000 ευρώ ο συντελεστής από 45% θα μειωθεί σε 44%.
• Επίσης, ο φόρος που θα προκύπτει με τη νέα κλίμακα θα μειώνεται:
• Κατά 777 ευρώ για τον φορολογούμενο χωρίς τέκνα.
• Κατά 810 ευρώ για τους φορολογούμενους με 1 τέκνο.
• Κατά 900 ευρώ για τους φορολογούμενους με 2 τέκνα.
• Κατά 1.120 ευρώ για τους φορολογούμενους με 3 τέκνα.
• Κατά 1.340 ευρώ για τους φορολογούμενους με 4 τέκνα.
• Επιπλέον 220 ευρώ για κάθε τέκνο από το 5ο και πάνω.

Όπως προκύπτει και από τον πίνακα που δημοσιεύει το Σin, οι αλλαγές αυτές έχουν ως συνέπεια τις ακόλουθες αλλαγές στη φορολογική επιβάρυνση των μισθωτών, συνταξιούχων και κατ΄ επάγγελμα αγροτών:

• Για εισόδημα μέχρι 8.000 ευρώ, δεν αλλάζει τίποτα καθώς είναι και θα είναι αφορολόγητοι.
• Για εισόδημα 9.000 ευρώ, ο φόρος από 80 ευρώ, μειώνεται σε 33 ευρώ ή κατά 58,8%
• Για εισόδημα 10.000 ευρώ, ο φόρος από 300 ευρώ μειώνεται σε 123 ευρώ (ή κατά 177 ευρώ ή κατά 59%)
• Για εισόδημα 11.000 ευρώ ο φόρος μειώνεται από 520 ευρώ σε 343 ευρώ ή κατά 177 ευρώ (34%).
• Για εισόδημα 12.000 ευρώ ο φόρος μειώνεται από 740 σε 563 ευρώ ή κατά 23,9%.
• Για εισόδημα 15.000 ευρώ ο φόρος μειώνεται από 1.400 σε 1.283 ευρώ.
• Για εισόδημα 20.000 ευρώ, ο φόρος μειώνεται μόλις κατά 17 ευρώ (-0,7%), από 2.500 σε 2.483 ευρώ.
• Για εισόδημα 25.000 ευρώ, ο φόρος μειώνεται κατά 17 ευρώ (-0,4%) και από 4.000 ευρώ, θα διαμορφωθεί σε 3.983 ευρώ.
• Για εισόδημα 30.000 ευρώ ο φόρος μειώνεται επίσης κατά 17 ευρώ (-0,3%) και από 5.500 διαμορφώνεται σε 5.483 ευρώ.
• Για εισόδημα 40.000 ευρώ ο φόρος μειώνεται επίσης κατά 17 ευρώ (-0,2%) και από 9.300 ευρώ διαμορφώνεται σε 9.283 ευρώ.
• Για εισόδημα 50.000 ευρώ ο φόρος μειώνεται επίσης κατά 17 ευρώ (-0,1%) και από 13.900 διαμορφώνεται σε 13.883 ευρώ.
• Στα εισοδήματα των 60.000  ευρώ ο φόρος από 18.500 ευρώ μειώνεται κατά 200 ευρώ.
• Στα εισοδήματα των 80.000 ευρώ ο φόρος από 27.700 ευρώ μειώνεται κατά 600 ευρώ.
• Στα εισοδήματα των 100.000 ευρώ ο φόρος από 36.900 ευρώ, μειώνεται κατά 1.000 ευρώ ή κατά 2,71%.
• Στα εισοδήματα των 200.000 ευρώ, ο φόρος μειώνεται κατά 1.000 ευρώ ή κατά 3,6% και διαμορφώνεται σε 35.900 ευρώ.